Nöbetçi Eczaneler
Türkiye’nin ilk astronotu olan Alper Gezeravcı, Uluslararası Uzay İstasyonu’ndaki son bilimsel çalışmasını gerçekleştirmiştir. Uzay koşullarının insan sağlığı üzerindeki etkilerini ortaya çıkarmayı amaçlayan “METABOLOM” isimli deneyi gerçekleştirmiş ve ISS’de toplamda 13 deney gerçekleştirmiştir. Gezeravcı, Ankara Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Emel Emregül’ün proje yürütücüsü olduğu “METABOLOM” deneyiyle uzay koşullarının insan sağlığı üzerindeki olumsuz etkilerinin ortaya çıkmasını hedeflemiştir. Bu deney ile astronotlardan toplanan kan, idrar ve tükürük örnekleri üzerinde yapılacak moleküler düzeydeki detaylı analizlerle uzay koşullarının insan sağlığı üzerindeki etkileri araştırılmıştır.
Araştırmayla Gezeravcı’nın, uzay ortamı koşullarının etkisiyle gen ekspresyonlarında ve metabolizmalarda gerçekleşen fizyolojik ve biyokimyasal değişimlerin incelenmesi hedeflenmekte ve Türkiye’nin uzay araştırmalarında yerçekimi fizyolojisi, havacılık ve uzay tıbbı gibi konularda çalışacak uzmanlara daha fazla araştırma yapmaları için faydalı veriler elde edilmesi amaçlanmaktadır. Ayrıca, bu verilerin dünyadaki hastalıklar için yeni tedaviler ve önleyici tedbirlerin geliştirilmesinde faydalı olabileceği düşünülmektedir. Gezeravcı’nın gerçekleştirdiği bu deneyler; uzay araştırmalarında Türkiye’nin adını duyurmasına olanak tanımıştır.
Uzay istasyonunda kaldığı süre boyunca 13 deney gerçekleştiren Gezeravcı, bu deneylerin dönüşünde de devam edeceği belirtilmiştir. Bu deneyler arasında; uzayda galaktik kozmik radyasyonun, yer çekimi değişikliklerinin ve uzayda kalış süresi boyunca maruz kalınan diğer zorlu faktörlerin, astronotların bağışıklık sistemi ve kan yapımı sürecini nasıl etkilediğini araştıran “MİYELOİD” deneyi, uzay, havacılık ve savunma sanayisi için yeni nesil malzeme geliştirme kabiliyeti kazanmasında önemli katkı sunması beklenen “UYNA” deneyi, uzayda yaşamaya karşı oluşan hayati tepkimelerin “vokal kord” kaynaklı değişimlerle tespiti ve düşük yer çekimsizliğin sebep olduğu rahatsızlıkların ses frekanslarıyla tanımlanmasını sağlayacak “VOKALKORD” deneyi yer almaktadır.
Türkiye’nin uzay araştırmalarındaki bu başarılı adımları; Türk bilim insanlarının uluslararası platformlarda daha etkin bir şekilde yer almasını sağlamıştır. Gezeravcı’nın gerçekleştirdiği deneyler; insanlı uzay araştırmalarında Türkiye’nin adını duyurmuş ve ülkenin uzay araştırmalarındaki potansiyelini ortaya koymuştur. Gezeravcı’nın gerçekleştirdiği bu bilimsel çalışmalar sayesinde Türk bilim insanları, uluslararası platformlarda uzay ve havacılık alanlarında daha aktif bir rol oynamaya devam edecek ve bilimsel çalışmalarına katkıda bulunacaklardır.